2022-05-26

De evolutionaire functie van het ‘s nachts wakker worden

Gedurende de evolutie heeft de mens een balans moeten vinden tussen herstel en overleving. Gevaarlijke invloeden van buitenaf moesten getrotseerd worden. Waarschijnlijk heeft onze slaap mede daardoor ook de cyclische structuur die het heeft. Hoe zit dat precies?

De meest belangrijke slaap vindt in de eerste helft van de nacht plaats. Zo kunnen we na een relatief korte periode weer in actie schieten bij dreigend gevaar. Verder hebben we telkens aan het begin van iedere cyclus (van ongeveer 90 minuten) lichte slaap waardoor we steeds opnieuw relatief gemakkelijk kunnen checken of onze omgeving nog “ok” is.

Tijdens mijn promotieonderzoek vond ik dat slechte slapers met een angststoornis verbazingwekkend gefragmenteerd slapen in vergelijking met slechte slapers zonder angststoornis. Eigenlijk logisch: hoe meer ons brein het idee heeft dat er gevaar dreigt, hoe vaker we de omgeving gaan checken in de nacht. Dit is een logisch gevolg van de evolutie en waarschijnlijk sterk bijdragend geweest aan de overleving van de menselijke soort.

Waar slechte slapers nu vaak proberen aan meer slaap te komen door langer op bed te liggen zou het zomaar kunnen zijn dat men in tijden van dreiging en gevaar vroeger juist korter op bed ging liggen. Het was op zo’n moment helemaal niet handig om veel te slapen. Kort en onderbroken slapen was in die zin een manier om te overleven.

Een ervaren gevoel van veiligheid is dus erg belangrijk om goed te kunnen slapen. Daarnaast is inzicht in hoe slaap werkt belangrijk. Slaap laat nou eenmaal andere eigenschappen zien zolang ons lichaam in de “overarousal” toestand zit. Mijn ervaring is dat die informatie mensen al erg gerust kan stellen en veel dingen kan verklaren. Angst en slaap gaan nou eenmaal evolutionair gezien niet goed samen.

#evolutie #slapenalseenoermens

Admin - 20:56:03 | Een opmerking toevoegen